De beklimming van de Matterhorn Noordwand vergeten?

Momenteel zit ik in Visp en is het op zijn zachtst gezegd nogal regenachtig. Toevallig kwam ik bij mijn website nog een opgeslagen concept tegen wat ik vergeten ben te publiceren. Het concept gaat over de beklimming van de Matterhorn Noordwand die ik vorig jaar september deed. Het stuk is uiteindelijk in de Hoogtelijn gepubliceerd, waarschijnlijk heb ik gewacht met het plaatsen van het stuk totdat de Hoogtelijn uitkwam en ben ik het daarna vergeten.

Nadat de maanden juli en augustus bar slecht weer hadden gehad met vooral heel veel regen bracht september dan eindelijk het stabiele weer waar iedereen naar snakte. Jan en Arjen hadden qua weer de beste week van het seizoen uitgekozen en dat resulteerde in de beklimming van de Dom, Taschhorn en de Rimpfischhorn! Vanaf die toppen hadden we een perfect uitzicht op de Matterhorn Noordwand.

Schmidroute

Al jaren hoopte ik deze eens te mogen beklimmen en met de verrekijker van de huttenwaard van de Domhut bestuurde ik de Schmidroute in de Noordwand van de Matterhorn. Toevallig kreeg ik op dat moment een berichtje van Jonas met de vraag of ik geen zin had om de komende week de Croz Pijler op de Grandes Jorasses te beklimmen want de condities schenen top te zijn!

De uit België afkomstige Jonas kende ik van www.mountcoach.org en ik had hem met het snowsafetycenter een paar keer ontmoet in zijn woonplaats, Haute Nendaz. Omdat ik een paar jaar geleden de Grandes Jorasses al eens gedaan had stelde ik voor om een poging te wagen op de Matterhorn. Dat leek hem ook wel wat!

De drie grote klassieke Noordwanden

De Matterhorn Noordwand spreekt zo tot de verbeelding omdat hij samen met de Grandes Jorasses en de Eiger tot de drie grootste Noordwanden van de alpen behoort. Daarbij is de Matterhorn qua vorm een van de mooiste bergen van de Alpen!

De gebroeders Schmid sprak dit ook erg aan en in 1931 fietsen ze vanaf  München richting Zermatt en beklommen in 2 dagen de toen nog onbeklommen Noordwand. Dat terwijl ze nog nooit in de Westalpen waren geweest en vervolgens fietsten ze weer terug naar München!

Logistieke chaos

Doordat mijn auto (voor de zoveelste keer, koop nooit een Opel!) kapot was had ik nogal een chaotisch seizoen achter de rug wat nogal wat logistieke problemen met zich meebracht. Met de trein kan je toch lang niet zoveel spullen meenemen dan met een auto!

Daarom had ik Jonas gevraagd nog een extra jas voor mij mee te nemen en heb ik in Zermatt nog een paar ijsbijlen moeten huren. Met al het geluk van de wereld kon ik nog net het laatste baantje richting Schwarzsee pakken en na een uur lopen stond ik in het futuristisch ogende 'Matterhorn Basecamp'. De Hornlihut werd verbouwt en in plaats daarvan kon je nu overnachten in stalen tenten.

Basecamp in plaats van Hornlihut

Ik had met Jonas afgesproken in het Basecamp. Van de mensen in het basecamp hoorden we dat de wand de vorige dag beklommen was en dat de klimmers om 5 uur de volgende dag alweer in het basecamp stonden! De condities leken dus erg goed te zijn dus besloten we geen slaapzakken mee te nemen. Een Donsjas, bivakzak en een brander besloten we wel mee te nemen.

We besloten om 12 uur 's nachts op te staan om zo optimaal van de harde sneeuw condities te kunnen profiteren. Dat betekende dus om 9 uur naar bed! Door de 150,- frank pp overnachtingskosten beleefde we hier de duurste nacht van ons leven, toch voor 50,- frank per uur geslapen!

Spanning vooraf

Vanaf het Basecamp lopen we in het donker richting de Hornlihut en de gelijknamige graat. Vlak na de hut zouden we naar rechts af moeten buigen om vervolgens op de gletsjer uit te komen. Tijdens het lopen was er genoeg tijd om na te denken.. De wand staat bekend om zijn slechte compacte rots en dat hij zo moeilijk af te zekeren is. Ik vraag me af of het allemaal wel goed zal gaan en of we de juiste weg wel zullen vinden.

De 'standaard' vragen beginnen op te borrelen; waarom doe ik dit ook alweer? Het is koud, gevaarlijk en vermoeiend. Daarentegen is het ook erg mooi en ik weet dat als ons plan lukt de voldoening groot zal zijn. Het maanlicht dat in onze rug schijnt verlicht de wand een beetje en dat is onheilspellend maar tegelijkertijd geruststellend..

De eerste crux

Bij de Hornlihut paseren we 2 mensen die nog in hun bivakzak liggen te tukken. Vlak voor ons zien we 3 lichtjes die een doorgang door de rotsband lijken te zoeken. Na 15 minuten traverseren komen wij ook bij de rotsband uit. Het is niet helemaal duidelijk waar we de rotsband moeten passeren. Vrijwel overal hangt de rots over en verder naar rechts hangt er een grote serac boven.

'Hmm misschien hadden we dit de vorige dag toch even in het licht moeten verkennen' denk ik bij mezelf. Na 10 minuten zoeken, vinden we toch een doorgang. Een meter of 50 2e graads rotsklimmen brengt ons op de gletsjer boven de rotsband. Er staat een dik spoor en dit volgen we een paar 100 meter naar rechts.

De Bergschrund

We zien de touwgroep voor ons nog de Bergschrund passeren. Een 70 graden schoorsteenachtige passage in het ijs volgt en we zitten in de route van de gebroeders Schmid! Voor ons ligt een soort van trap van sneeuw en dit is een geruststellende gedachte. Het is half 3 's nachts, nog 2,5 uur voordat het licht wordt, we zitten op schema!

De eerste 3/400 meter gaan vlot. Gestaag klimmen we in een heerlijk ritme omhoog. Ik denk aan mijn vriendin en heb zin om haar te zien, vreemde gedachte op deze plek.. De wand is 1100 meter hoog en om 4 uur 's nachts hebben we er al een 1/3 opzitten!

De verkeerde route

Ik waak voor overmoed want ik weet dat het deel dat we gehad hebben het makkelijkere deel van de wand is. We zien de koplampen van de touwgroep boven ons over een steile wand schijnen en we horen wat heen en weer geroep. Het dikke spoor loopt recht omhoog.

Jonas en ik vertrouwen het niet en overleggen. De topo zegt duidelijk dat we continue rechts aan moeten houden. Tot nu toe zijn we steeds iets naar links geklommen. Bij de beklimming van de Rimpfischhorn kwam ik Frank Peters tegen. Hij was voor bergen magazine op pad en had vanaf de Schonbielhut een paar goede overzichtelijke foto's van de Noordwand gemaakt.

We pakten zijn foto erbij en het bleek dat we zeker niet verder omhoog moesten klimmen! We verlieten het dikke spoor en traverseerden naar rechts. In het donker hadden we niet meer zicht dan een meter of 20 dus de weg vinden was  niet al te makkelijk. Zijn we niet te vroeg ingestapt? Na een meter of 60 traverseren vonden we een oude mephaak en leek er een klein sneeuwgootje een toegang tot 'om de hoek' te verlenen.

Waar 'om de hoek' precies was wisten we ook niet maar het leek ons een logische klimlijn. Soepel klimt Jonas het lastige mixed terrein door en na 2 korte lengtes bereiken we het schuine couloir dat onder een steile rotswand doorloopt wat ons de toegang tot het bovenste deel van de wand moet verschaffen.

Bij het zekeren krijg ik het houd en ik trek nog een extra jasje aan. De eerste keer dat ik de kleding van Rab eens goed kan testen!

Het schuine couloir

Het couloir is verhoudingsgewijs in goede conditie. Overal ligt er een klein laagje hard opgevroren sneeuw over de rotsen maar bij de helft van de keren dat ik mijn ijsbijlen insla lijk ik de rots te raken. Dit maakt het klimmen niet al te moeilijk maar het afzekeren lastig tot onmogelijk. We klimmen simultaan door en zijn blij als we per touwlengte tenminste 1 goede zekering kunnen leggen.

Hier en daar een mephaak in combinatie met een klein friendje of een half ingedraaide ijsschroef zorgen voor twijfelachtige standplaatsen. Deze hangen we in met de microtraction (een soort van apparaat waar het touw doorloopt en blokkeert als iemand valt) waardoor we toch nog tempo kunnen blijven maken. Het gaat lekker maar concentreren blijft het devies!

Waar moeten we heen?

Aan het einde van het couloir komen we bij onoverzichtelijk terrein uit. Schuin naar links loopt er een breed duidelijk couloir met goed ijs dat goed af te zekeren lijkt. Verleidelijk maar de topo vertelt ons dat we over platen en vervolgens een band naar rechts moeten traverseren.

Ik denk aan de gebroeders Schmid. Zij hebben dit lastige terrein met veel slechtere uitrusting geklommen zonder te weten of er daadwerkelijk een weg omhoog is. In deze slechte compacte rots is het vrijwel onmogelijk om te abseilen, zeker met de uitrusting die ze toentertijd hadden. Wat een lef en wat een commitment!

Boven ons herkennen we van de foto van Frank 2 ijsgoten. Naar ons idee zouden we beide kunnen volgen. Na een meter of 40 traverseren komen we bij de eerste aan en deze besluiten we te volgen. Jonas klimt een stukje 80 graden ijs voor wat zich perfect met ijsschroeven laat afzekeren.

De ijsgoot vervolgt haar weg omhoog maar het ziet er minder goed uit dan gehoopt. We staan voor een stukje dun loodrecht ijs wat niet af te zekeren lijkt en daarbij is het inmiddels wat warmer geworden en begint het ijs hier en daar al wat los van de rots te raken. Ik besluit over een band naar rechts te traverseren. Dat ziet er weliswaar ook niet heel goed uit maar misschien brengt dat ons weer in de juiste route..

Een spannende en luchtige traverse

De traverse is erg luchtig en spannend. Mijn stijgijzers staan op een aflopende band en doordat vlak daarboven weer een band zit kan ik niet zien waar ik mijn ijzers plaats. De bijlen hebben ook geen grip op de gladde rotsplaten dus ik besluit mijn handschoenen uit te trekken en de rotsplaat vrij van sneeuw te vegen. Met mijn blote handen weet ik wat kleine wrijving greepjes te vinden en langzaam vind ik mijn weg.

Mijn laatste tussenzekering zit een meter of 10 links van mij en vallen is geen optie. De hoek om gaat het terrein iets liggen maar het blijft nog steeds oppassen geblazen. Mijn stijgijzers zoeken houvast op de gladde rotsplaten en mijn bijlen helpen een beetje mee om wat wrijving te creëren. Eindelijk weet ik een klein friendje te plaatsen en dat zorgt voor wat ontspanning.

Gelukkig weet ik in goed ijs een goede standplaats te maken. Jonas kan nakomen en als hij de hoek omkomt kan ik een fantastische foto maken. Door de spanning vergeet ik dit, balen waarschijnlijk heb ik de mooiste foto in de route nu niet gemaakt.. Later blijkt dat we na de 40 meter traverse nog eens een meter of 30 hadden moeten traverseren om dan wel in de juiste route uit te komen.

Bijgehaald en ingehaald

Ondanks dat we flink doorklommen en we best trots op ons zelf waren dat het zo vlot ging werden we even met beide benen op de grond gezet. De 23 jarige Michi Wohlleben haalde ons in en hij had haast want hij moest het baantje naar Zermatt nog halen! De jongen waarmee hij klimt lijkt afgepeigerd maar Michi sleept hem omhoog!

Goed we hoefden ons niet echt te schamen want hij klom de Eiger Noordwand ook in 5,5 uur en met Ueli Steck klom hij de drie Noordwanden van de Drei Zinnen in 16 uur!

De Zmuttgraat

Het terrein ging nu iets liggen en uiteindelijk kwamen we op de Zmuttgraat terecht. We besluiten het touw weg te doen. Dat klinkt misschien gevaarlijk maar snelheid is ook veiligheid in de bergen en daarbij viel er niets te zekeren. Als er dan iemand valt dan valt er tenminste maar 1! Gestaag klimmen we door en boven ons zie ik Michi langzaam uit beeld verdwijnen.

De Zmuttgraat lijkt ons iedere keer weer te belazeren. Iedere keer als we denken dat we bijna op de top staan blijkt het slechts een gendarme op de graat te zijn. Jonas heeft ondertussen wat last van de hoogte gekregen en daarom zijn we weer aan touw gegaan. Ik klim voor en zeker hem omhoog. We horen stemmen van de mensen die op de Liongraat klimmen, een teken dat we nu toch echt dichter bij de top komen!

Een droom komt uit!

Eindelijk staan we op de top! Het is half 2 's middags en we hebben de Noordwand van de Matterhorn gedaan! We nemen uitgebreid de tijd om foto's te maken en van het moment te genieten. Vanaf de Italiaanse top klimmen we over de scherpe graat langs het kruis naar de Zwitserse top.

Nu ligt de afdaling van de Hornligraat nog voor ons wat nog eens opperste concentratie van ons vraagt. Het is lastig route zoeken, de rots is slecht en het is behoorlijk steil.. Om een uur of 4 's middags komen we bij het Solvay bivak aan. Ondanks dat we het dal nog zouden kunnen halen besluiten we hier te overnachten. Jonas voelt zich nog steeds niet echt lekker en daarbij kunnen we op deze manier nog eens goed nagenieten!